Św. Antoni, opat (251-356), zwany w Kościele Wschodnim “Wielkim”. Urodził się w Środkowym Egipcie.
Rodziców stracił wcześnie. Mając 20 lat, rozdał ubogim odziedziczony majątek i udał się na pustkowie,
gdzie prowadził życie pełne umartwienia, milczenia, modlitwy. Miał dar widzenia rzeczy przyszłych.
Słynął ze świętości i mądrości. Walki wewnętrzne, jakie ze sobą stoczył, stały się później ulubionym
tematem malarzy (np. H. Bosch, M. Gruncwald) i pisarzy (G. Flaubcrt, A. France). Jego postawa
znalazła wielu naśladowców. Sława i cuda sprawiły, że zaczęli ściągać uczniowie, pragnący poddać się
jego duchowemu kierownictwu. Po wielu sprzeciwach zdecydował się ich przyjąć i odtąd oaza Farium na
pustyni zaczęła zapełniać się rozrzuconymi wokół celami eremitów (miało ich być około 6000). Owe
wspólnoty pustelników nazwano “laurami” (później także “ławrami”). Życie św. Antoniego było przykładem
dla wielu nie tylko w Egipcie, ale i w innych stronach chrześcijańskiego świata. Patron zakonu
antoninów, dzwonników, chorych, hodowców trzody chlewnej, koszykarzy, rzeźników, szczotkarzy,
Żywoty Świętych
ubogich. Orędownik w czasie pożarów. W ciągu wieków wzywano go podczas epidemii oraz chorób
skórnych.
W ikonografii św. Antoni przedstawiany jest jako pustelnik, czasami w długiej szacie mnicha. Szczególne
zainteresowanie artystów budził temat kuszenia św. Antoniego. Jego atrybutami są: jeden, dwa lub trzy
diabły, diabeł z pucharem, dzwonek, dzwonek i laska, krzyż egipski w kształcie litery “Tau”, księga reguły
monastycznej, lampa, lampka oliwna, laska, lew kopiący grób, pochodnia, świnia, pod postacią której
kusił go szatan, źródło.